سکوبندی آزمایشگاهی به مجموعه عواملی که شامل آماده کردن یک فضای مناسب برای قرار دادن دستگاه ها، و الزامات و تجهیزات آزمایشگاهی است، اطلاق میشود. در کلامی ساده و عامیانه و برای درک بهتر، به مجموعه کابینت بندی ها و چیدن میز کارهایی که در هر آزمایشگاهی وجود دارد سکوبندی آزمایشگاهی گفته میشود.
معمولاً اولین گام برای افتتاح یک آزمایشگاه مجهز و خوب سکوبندی آن آزمایشگاه است و در گام های بعدی با توجه به این سکوبندی جای دستگاه های دیگر و تجهیزات دیگر نیز مشخص میشود. معمولاً سکوبندی آزمایشگاهی باید با توجه به تمام قوانین و اصول های ایمنی و فنی صورت بگیرد اما توجه به زیبایی نیز نباید نادیده گرفته شود.
زیباتر بودن آزمایشگاه باعث بالا رفتن روحیه کارکنان آن می شود. سکو ها معمولا دوام بالایی دارند و زیبایی و کارایی بسیار مناسب آنها، محیط کار را برای کارکنان آزمایشگاه دلپذیرتر و مطلوب تر میکند. همچنین باعث افزایش بهره وری و سطح کیفی آزمایشگاه میشود. در نهایت سکوبندی مناسب آزمایشگاه باعث ارتقاء کلی آزمایشگاه میشود.
بنابراین یکی از مهم ترین و اولین مرحله راهاندازی یک آزمایشگاه طراحی فایل ها و کابینت هایی است که با توجه به اصول فنی و ایمنی چیده شده اند. همچنین سکوهایی که با استفاده از طرح هایی زیبا و با هدف استفاده حداکثری از فضا، ایجاد شده باشند.
ویژگی های سکوبندی آزمایشگاهی
همان طور که همه شما میدانید در آزمایشگاه ها و محیط آزمایشگاهی، کارکنان تمام مدت با مواد شیمیایی متعدد و مختلفی سر و کار دارند. تماس هر کدام از این مواد شیمیایی با سطوح میزها و سکوها با توجه به ترکیب آن ها و شیمیایی بودن شان ممکن است باعث خوردگی خش انداختن و یا صدمه جدی برای میزهای آزمایشگاه شود. بنابراین شما باید هنگام نصب و خرید سکوبندی آزمایشگاهی ویژگی های فنی این نوع میز ها و همچنین میزان ایمنی آن ها را مورد بررسی قرار دهید تا از بروز هرگونه مشکل و صدمات مادی و معنوی جلوگیری نمایید. برخی از استانداردهایی که باید برای سکوبندی آزمایشاهی توجه نمایید عبارت اند از:
- بالا بودن سطح ایمنی و استفاده آسان از این سکو ها
- مکان کنترل و همچنین دفع آلودگی های شیمیایی
- قابلیت نصب آسان به اتصال های تاسیساتی
- دسترسی داشتن آسان به تاسیسات ساختمان
- آسان و راحت بودن تعمیر و جابجایی قطعات آن ها
- داشتن اندازه های مطابق با استاندارد های آزمایشگاهی
- مقاوم بودن در برابر خوردگی انواع مختلف مواد شیمیایی
- زیبا بودن و داشتن طرحی مناسب
اجزای تشکیل دهنده سکوبندی های آزمایشگاهی
توجه نمایید که سکوبندی آزمایشگاهی از بخش های متنوع و مختلفی تشکیل شده است. تنها از کابینت ها و پارتیشن ها برای ساخت سکو ها استفاده نمیشود. ما در ادامه به بررسی اجزای تشکیلدهنده این سکو های آزمایشگاهی خواهیم پرداخت.
میز شستشو
یکی از بخش های مهم و حیاتی سکوبندی آزمایشگاهی داشتن میز شستشو است. این سینک میتواند با توجه به فضا و نیاز کارکنان آزمایشگاه یک سینک تک لگن و یا دو لگن داشته باشد. علاوه بر داشتن سینک اقلام دیگری مانند شیرهای شستشو و رک های آزمایشگاهی برای شستن و خشک کردن ظروف شسته شده باید در کنار این سینک ها نصب شوند.
توجه نمایید که معمولاً دو سر سکو های آزمایشگاه محل مناسبی برای نصب میز های شستشو هستند چرا که دسترسی به آنها در این حالت بسیار آسان تر می شود. همچنین شما میتوانید میز شستشو را هم در داخل میز بندی سکوبندی آزمایشگاهی و هم بهصورت جداگانه و تکی در یک طرف آزمایشگاه قرار دهید. همچنین باید در اطراف این میز شستشو از عایق های آب بندی استفاده شود. معمولاً کابینت های میزهای شستشو را از پی وی سی میسازند که شستن و نظافت آن ها آسان تر باشد و در تماس با رطوبت و آب آسیب نبینند.
میز ترازو
اندازهگیری مواد در آزمایشگاه از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. معمولاً این اندازهگیری ها در مقیاس های بسیار کوچک انجام میشوند. برای دقیق تر کردن این ترازو ها باید برای آن ها میزهای مخصوصی طراحی شود تا از ارتعاشات و لرزش هایی که ممکن است از طریق کارکنان آزمایشگاه و یا عوامل بیرونی آزمایشگاه ایجاد شوند جلوگیری نماید.
معمولاً برای ساخت این میزها از بتن استفاده میشود تا ساختار آن بسیار محکم و سنگین باشد و فولاد استفاده شده در این میزها، باعث دفع ارتعاشات می شود. همچنین باید توجه نمایید که در سکوبندی آزمایشگاهی میز ترازو باید در فاصله مناسب از پنجره ها قرار بگیرد.
کابینت های آزمایشگاهی
همان طور که از اسم آن ها پیداست برای نگهداری مواد و لوازم ضروری آزمایشگاه ها استفاده میشود. اما علاوه بر نگهداری موارد مورد نظر از این کابینت ها بهعنوان ویترین و به نمایش گذاشتن زیبایی های آزمایشگاه نیز میتوان استفاده کرد.
همچنین برای پوشاندن لوله های گاز و آب و همچنین زیبا تر کردن آزمایشگاه نیز استفاده می شوند. کابینت های آزمایشگاهی به چهار دسته کابینت های زمینی، کابینتهای چرخدار، کابینت های معلق، و کابینتهای دیواری تقسیم میشود که هرکدام از آن ها با توجه به نوع استفاده کاربرد مخصوصی دارند.